Zwykły proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa jest najczęstszym procesem występującym w kościelnych sądach. Stosuje się, gdy niemożliwe jest przeprowadzenie procesu skróconego o stwierdzenie nieważności małżeństwa lub tzw. procesu dokumentalnego. 

I.  Wpłynięcie skargi powodowej do właściwego Sądu (szerzej o skardze powodowej patrz zakładka – skarga powodowa).

Właściwość Sądu określają następujące przepisy (MIDI, art. 1, kan. 1672): „W sprawach o nieważność małżeństwa, które nie są zarezerwowane Stolicy Apostolskiej, właściwe są: 1° trybunał miejsca, w którym małżeństwo zostało zawarte; 2° trybunał miejsca, w którym jedna ze stron lub obie strony mają stałe lub tymczasowe zamieszkanie; 3° trybunał miejsca, w którym faktycznie trzeba będzie zebrać większość dowodów”.

Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa nie może się zacząć, jeśli nie została wniesiona skarga powodowa (pozew) do kompetentnego sądu kościelnego. Strona procesowa, która zaskarża swoje małżeństwo kanoniczne, określa się jako stronę powodową.    

Do zaskarżenia małżeństwa są zdolne strony oraz pod pewnymi warunkami rzecznik sprawiedliwości. Rzecznik sprawiedliwości może zaskarżyć małżeństwo, kiedy jego nieważność została już rozgłoszona, jeśli małżeństwo nie może zostać uważnione albo nie jest to wskazane.

1. Oświadczenia stron
Strony nie mogą być obecne podczas przesłuchania stron, świadków, biegłych. Przed zeznaniami strony składają przysięgę. Protokół zeznań podpisuje: strona powodowa, sędzia audytor, notariusz (i adwokat jeżeli bierze udział w przesłuchaniach).